Tırnak Mantarı Bulaşıcı mı?
En sık görülen tırnak hastalıklarından biri olan tırnak mantarıdır. Tırnak mantarı, tırnaklarda renk değişikliği ile kendini göstermeye başlar. Enfeksiyonun ilerlemesiyle birlikte tırnakta kalınlaşma ve diğer bulgular görülür. Mantar enfeksiyonu el tırnaklarında da ayak tırnaklarında da görülebildiği gibi tüm tırnaklara yayılması da mümkündür.
Her yaş grubunda görülebilen tırnak mantarı bulaşıcıdır. Bu nedenle hastalığın bulaşarak yayılmasını önlemek için dikkatli davranmak gerekir. Tırnak mantarı hızlı bir şekilde yayılabildiğinden bir anda aynı yaşam alanını paylaşan kişilere bulaşabilir. Tırnak mantarı sorununa karşı etkili bir koruma sağlamak için en önemli nokta hatalığın oluşma nedenini ve nasıl önleneceğini bilmektir.
Sağlıklı ve normal kişilerde tırnaklarda mantar enfeksiyonu görülmesinin en önemli nedeni ıslak ve nemli ortamlarda görülen mantarlardır. Spor salonları, hamamlar, duşlar, soyunma kabinleri ve yüzme havuzları gibi yerler mantarların çabuk yayılabildiği ortamlardır. Tırnaklardaki herhangi bir kesikten ya da çatlaktan mantar bulaşma riski vardır.
Tırnak mantarı ilerledikçe tırnakta renk değişikliği ve kalınlaşma görülür. Zaman içinde bu durum acı verici bir hâl alabilir. Tırnak mantarı el ya da ayak tırnaklarında görülebilir. Bununla birlikte ayakların daha nemli ve sıcak bir ortam olması, ayaklarda mantar görülme sıklığını artırır. Bu koşullar devamlılığını koruduğu sürece mantar gelişimi de devam eder. Aynı anda farklı türdeki mantarların farklı tırnakları etkilemesi riski az da olsa vardır.
Tedavi edilmezse tırnak mantarlarının cilde ya da vücudun diğer noktalarına yayılması riski ortaya çıkar. Bu yüzden ilerlemeden tırnak mantarı tedavisine başlamak önemlidir. Tırnak mantarı tedavisine geç kalındığında tırnak rengi koyulaşabilir, tırnak sertleşebilir, kalınlaşabilir ve kenarlardan iç kısma doğru parçalanabilir. Tırnak mantarı tedavi edilse bile yeniden tekrarlama riski vardır. Bu yüzden tırnak mantarı nedeniyle tedavi gören ve iyileşen kişiler tırnaklarının hijyeni ve bakımı konusunda maksimum özen göstermelidirler.
Tırnak Mantarı Belirtileri Nelerdir?
Tırnak mantarı genellikle hastalarda benzer belirtiler sergiler. Enfekte olan tırnaklar genellikle normale oranla daha kalın bir yapıdadırlar ve düzensiz bir şekilde uzarlar. Aynı şekilde kenarlarında kıvrılmalar ya da kırıklar görülmesi riski vardır. Tırnaklar kesilmeye çalışıldığında düzensiz kırılmalar söz konusu olabilir.
Mantarlı tırnakların büyük kısmında renk değişikliği görülür. Sağlıklı tırnak görünümünden uzaklaşan tırnaklar sarımsı, kahverengimsi ve yeşilimsi bir görünüm alırlar. Pek çok mantar türü tırnakların enfekte olmasına neden olmakla birlikte Trichophyton Rubrum bunlar arasında en yaygın olan ve cildi enfekte etme eğiliminde olan türdür. Bu yüzden tırnaklarda Trichophyton Rubrum mantar türü olduğunda cilt enfekte olabilir ve renk değiştirebilir.
Cilt mantardan etkilendiğinde iltihaplanmalar ortaya çıkar. Bazı durumlarda tırnaklarda beyaz noktalar oluşur ve bunlar zaman içinde büyür. Tırnak mantarının tedavisinde geç kalındığı ve hastalığın ilerlemeye devam ettiği durumlarda tırnak ve deri arasında iltihaplanmalar ortaya çıkar. Bu iltihaplar zaman içinde akıntıya buna bağlı olarak da kötü kokuya neden olur. İltihap ilerlediği takdirde tırnağın etten ayrılması ve düşmesi riski vardır.
Tırnak Mantarı Neden Olur?
Birçok farklı mantar türü tırnak mantarına neden olabilir. Yaşadığımız dünya içinde mantarların yaygın olması bireylerde tırnak mantarı görülme sıklığını da artırmaktadır. Yaş almayla birlikte tırnakların daha kuru ve kırılgan bir yapıya sahip olması sonucu tırnak mantarı görülmesi riski artar. Yaşlı bireylerde oluşan zedelenmeler ve çatlaklar nedeniyle mantarlar tırnaklara daha kolay nüfuz eder. Ayrıca yaşlanmayla birlikte el ve ayaklarda kan dolaşımı azalır, bağışıklık sistemi zayıflar. Bu da mantara karşı tırnakları savunmasız hâle getirir.
Tırnak mantarı ortak kullanım alanlarından bulaşabilir. Çok fazla terleyen kişilerde tırnak mantarı oluşması riski daha fazladır. Bu nedenle sporcular sıklıkla tırnak mantarı sorunu yaşarlar. Diyabet hastaları bağışıklık sistemleri zayıf olduğundan mantar enfeksiyonuyla daha sık karşılaşırlar.
Tırnak Mantarı Nasıl Teşhis Edilir?
Tırnak mantarı teşhisi doktorlar tarafından kolayca koyulabilmektedir. Teşhis için genellikle fiziki muayene yeterlidir. Bazı durumlarda tırnaktan ya da tırnak altından bir parça alınarak tırnak mantarına neden olan mantar türünün tespit edilmesi ihtiyacı doğabilir. Yapılan inceleme sonucu tırnak mantarına neden olan mantar türü belirlendikten sonra uygun tedavi belirlenebilir.
Tırnak Mantarı Tedavisi
Tırnak mantarı sorunu yaşayan kişilerin yanıtını en çok aradıkları soruların başında “Tırnak mantarı nasıl geçer” gelmektedir. Doktorlar mantar türüne göre hasta özelinde ilaç ile tırnak mantarı tedavisi planlar. Tedavinin oral antifungal ilaçlarla başlaması tercih edilebilir. Genellikle bu ilaçların ilk seçenek olmasının nedeni enfeksiyonu ortadan kaldırma konusunda diğer ilaçlara göre daha başarılı olmalarıdır. Yeni büyüyen tırnağın sağlıklı bir şekilde büyümesine ve mantarın zaman içinde tırnaktan atılmasına yardımcı olurlar. Bu tedavi genellikle 12 hafta sürse de hasta özelinde sürenin değişmesi söz konusu olabilir. Söz konusu ilaçların karaciğer hasarı ve deri dökülmesi gibi ciddi yan etkileri bulunduğundan ilaç kullanım süresi boyunca hasta kontrol altında tutularak gerekli testler düzenli olarak yapılır.