Portfolio

Tırnak Mantarı nedir ?

Tırnak mantarı, onikomikoz (tinea unguium), tırnak ucunun hemen altında sarı ya da beyaz nokta şeklinde kendini gösteren ve tırnakta yaşanan görüntü olarak da zorlayıcı olan bir sağlık sorunudur. Sadece küçük noktalar şeklinde oluşan tırnak üzeri lekeleri hafif ve geçici bir durum olarak algılanır. Vitamin eksikliği olarak değerlendirilir ve maalesef tırnakta ciddi bir sorun olarak düşünülmez. Kişileri rahatsız etmediği için de çoğunlukla göz ardı edilmeye devam eder. Bu da tırnak mantarı sorununun sinsice ilerlemesine imkan sağlar. İlerleyen bu sorun ciddi komplikasyonlara neden olacak kadar ilerler ve yaşam kalitenizi olumsuz etkiler. Zamanında müdahale etmek çok önemlidir. 

Tırnak Mantarı nasıl oluşur ?

Tırnak mantarı, tırnaklarda enfeksiyona neden olan ‘’fungus’’ adı verilen çeşitli  organizmalardan kaynaklanır. Ayak tırnağında meydana gelen mantar enfeksiyonu her kişide ve her yaşta görülebilir. Ancak ileri yaşlı bireylerde mantar görülme olasılığı çok daha yaygındır. Çünkü yaşla birlikte tırnak da yaşlanmaya devam eder ve kalınlaşmaya başlar. Daha kırılgan ve kuru bir doku haline dönüşür. Yaşanan bu kuruluk maalesef tırnak üzerinde çatlama, kırılma ve soyulmalara neden olmaya başlar. Bunların arasına girip derine yerleşen mantarlar ise enfeksiyon oluşturmaya başlar. İleri yaşlarda tırnak mantarının daha fazla olmasının bir diğer nedeni de, ayaklardaki kan dolaşımının azalması ve bağışıklık sisteminin zayıflaması da olmaktadır.

Tırnak Mantarı belirtileri nelerdir?

Tırnak mantarı belirtileri konusunda kesinlikle kendiniz çok iyi gözlem yapmalısınız ve hızlı aksiyon almalısınız. Sadece küçük bir leke diyerek atlamanız, ilerde daha büyük sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Ayak tırnak mantarı için gözlemleyebileceğiniz bazı belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Tırnakların normalden daha fazla kalın hale gelmesi
• Tırnaklarda beyaz ya da sarı renk değişikliği olması
• Tırnaklarda ufalanma yaşanması ve aşırı kuruma olması
• Tırnakların şeklinde bozulma olması
• Tırnaklardan yayılan hafif koku ile rahatsızlık vermesi

Tırnak Mantarı Risk Faktörleri Nelerdir?

Tırnak mantarı kapma ya da mantar olma riskinizi arttıran faktörler şu şekilde listelenebilir:

• İleri yaş ve bu yaşa gelene kadar tırnakların anlatmaya çalıştığı belirtileri göz ardı etmek
• Ayaklarda aşırı terleme yaşamak
• Yüzme havuzu, spor salonları ve duş ortamları gibi ortak alanlarda nem ve ıslaklık çok fazladır. Buralarda mantar üreme ortamı da çok uygundur. Çıplak ayakla bu alanlarda yürümek sorun yaratır.
• Ciltte ya da tırnak diplerinde yaralanma olması veya sedef hastalığı gibi bir cilt rahatsızlığına sahip olmak
• Diyabet ve kan dolaşımı problemleri gibi metabolik rahatsızlıklara sahip olmak
• Zayıflamış bir bağışıklık sistemi tırnak mantarı konusunda önemli risk faktörleridir. 

Tırnak mantarı nedeniyle ne zaman doktora görünmeli?

Tırnak mantarı için evde uygulayabileceğiniz steril bakımlar ya da  kendi kendinize uygulayabileceğiniz doğal malzemelerle yapılmış reçetelerin işe yaraması çok zordur. Zaman ilerledikçe tırnak giderek renk değiştirir, fazla kalınlaşmaya başlar ya da doku açısından deformasyon yaşarsa, mutlaka bir doktora görünmelisiniz. Eğer diyabetiniz varsa ya da hali hazırda dolaşım bozukluğu yaşıyorsanız, tırnaklarınızdaki en ufak bir değişimde hemen uzman bir doktora görünmelisiniz. Zaman kaybetmek sorunu sadece ilerletir ve kalıcı hale getirir. Enfeksiyonlar çok inatçıdır ve geçmesi çok uzun zaman alır. Tekrarlaması da mümkündür. 

Tırnak mantarının komplikasyonu var mıdır?

Tırnak mantarı tedavisi eğer geç kalmışsa, tırnaklarda enfeksiyon durumu ilerlemiş olur ve ayakta ağrı yaşanmasına neden olur. Tırnaklarda kalıcı hasarlı kötü bir görünüme neden olan tırnak mantarı, sabırla ve dirençle tedavi edilmelidir. Zayıf bir bağışıklık sistemine sahipseniz, ilk sorun yaşayacak yerlerden biri ayaklarınız ve ayak tırnaklarınızdır. Gün boyu sıkışan, terleyen, yorulan ayaklar ve sıkışan tırnaklar mantar gelişimine çok yatkın hale gelir. 

Diyabet hastalarında ve kan dolaşımı sorunu olan hastaların ayaklarındaki sinir ağı olumsuz şekilde etkilenebilir. Ayrıca bakteriyel cilt enfeksiyonu riski de her zaman daha yüksek olur. Bu tip hastalarda, tırnak mantarı enfeksiyonu da dahil olmak üzere ayaklardaki küçük yaralanmalar, tırnak batması vs. gibi durumlar ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Tırnak mantarı önlenebilir mi?

Tırnak mantarı yaşam kalitesi açısından can sıkıcı bir süreç yaşatabilir. Bu nedenle mantar olmamak ya da tırnak mantarı tedavisi olduktan sonra bir daha olmamak için aşağıdaki listeyi alışkanlık haline getirip, yaşamınızın her alanında uygulamanızı öneriyoruz:

• El ve ayak temizliğine dikkat etmek: El ve ayaklarınızı gün sonunda eve döndüğünüzde mutlaka yıkayın ve ardından çok iyi kurulayın. Temiz ve pamuklu bir çorap giyin ya da uygun açık bir terlikle evde dolaşın. Ayaklarınız ve elleriniz için uygun bir nemlendirici de kullanmayı ihmal etmeyin. Bakımınızı ihmal etmeyin.
• Tırnakları düz ve küt kesmek: Tırnaklarınızı kestikten sonra kenarlarını bir törpü ile törpüleyerek düzeltin. Tırnaklarda kalınlaşan bölgeleri törpü yardımı ile inceltin. Her kullanımdan sonra tırnak makası ile törpünüzü çok iyi dezenfekte edin ve sadece sizin kullandığınızdan emin olun. Başkalarının eşyalarını asla kullanmayın. 
• Ayak terlemesini engellemek: Ayakkabınızın içine teri emen pamuklu çorap giyin. Eğer uzun saatler ayakkabı giymek durumundaysanız, yanınızda yedek çorap taşıyın ve gün içinde ayaklarınızı kurutarak temiz çoraplarınızı giyin. Ayakkabılarınızın sağlıklı olması da önemlidir, dikkatli seçim yapın. 
• Ortak kullanım alanlarına dikkat etmek: Havuz kenarları, duşlar ve soyunma odalarında mutlaka terlik kullanın. Manikür ve pedikür için mümkünse kendi setiniz olsun. Tercih ettiğiniz salonlarda da hijyen kurallarına dikkat edin. 

Tırnak mantarı nasıl teşhis edilir?

Tırnak mantarı uzman bir doktor tarafından ilk bakışta teşhis edilir. Enfeksiyona neden olan mantarın türünü belirlemek için doktorunuz test yapabilir. Burada tırnaktan parça alıp, laboratuvara göndererek sonuca göre tırnak mantarı tedavisi hemen başlatılmalıdır. Her geçen gün enfeksiyon için ortamı bırakmak demektir.  

Tırnak mantarı nasıl tedavi edilir?

Tırnak mantarı kolay teşhis edilir, ancak tedavi süreci uzun ve zorlayıcı olabilir. Özellikle tırnak enfeksiyonlarının tedavisi çok daha zor olabilir. Tırnak mantarı tedavisi, enfeksiyonun türüne ve buna neden olan mantar türüne bağlı olarak da değişir. İlaçların etkili olmasını beklemek ve sonuç elde etmek için sabırlı bir şekilde beklemeyi gerektirir. Bazen sonuç almak aylar sürebilir. İyileşme olsa da daha sonra enfeksiyon tekrar edebilir. Bu nedenle tekrar mantar olmamak için önlemlere dikkat etmelisiniz.

Tırnak mantarı tedavisi için dermatologlar tarafından önerilen tırnak cilaları, tırnak içine iyi nüfuz edemediği için başarılı olma oranları da düşüktür. Mantarı kökünden tedavi edecek  ilaçlar 3-6 ay süreyle ağızdan alınması gereken haplardır,. Bu ilaçlar özellikle karaciğer enzimlerinde yükselme, baş ağrısı, alerjik reaksiyonlar, sindirim sistemi sorunları gibi bazı yan etkilere neden olabilir. Tüm ilaçların konusunda uzman doktorların kontrolünde kullanılmaları gerekir. Son yıllarda tırnak mantarı tedavisi için özel lazer aletlerin kullanılması ile tedavi yapılmaktadır. Sistemik ilaçların vücutta çok yoğun yan etkilerinin olması ve giderek mantarların bu ilaçlara daha fazla direnç geliştirmesine bağlı olarak bu ilaçların başarı oranları düşmeye başlamıştır. Yeni nesil lazer tedavisi bu nedenle çok daha fazla tercih edilmektedir.

Mantar hastalıklarının tedavisinde ilk basamak mantar oluşumu için gerekli nedenlerin ortadan kaldırılmasıdır. Özel podolojik cihazlar ile mantarlı bölge küretaj işlemi ile alınıp, uygun anti-fungal ürünler önerilir. Aylık belli periyotlar ile gelinen tedavilerde 3-6 ay arasında tırnak mantarı oluşumu engellenebilmektedir.

Tırnak mantarı tedavisi ilaçları

Tırnak mantarı tedavisinde genellikle ağızdan alınan ilaçlar ile birlikte kullanılmak üzere tırnağa uygulanan antifungal ilaçlar reçete ediyoruz. Bazı durumlarda, oral ve topikal antifungal ilaçları birlikte kullanmayı da tercih ediyoruz. 

Oral antifungal ilaçlar: Bu tip ilaçlar genellikle tırnak mantarı tedavisinde ilk akla gelendir, çünkü mantar enfeksiyonunu topikal ilaçlardan daha hızlı temizleyebilir. Bu nedenle terbinafin ve itrakonazol gibi etken madde içeren ilaçlar tercih edilir. Yeni bir tırnağın enfeksiyondan arındırılması için destek olan bu ilaçlar, enfekte olan tırnak kısmının da yavaşça düzelmesini sağlar.

Oral antifungal ilaçlar, tırnak mantarı tedavisi konusunda, enfeksiyonun durumuna göre yaklaşık 6 – 12 hafta boyunca kullanılır. Ancak bu ilaçlar kullanılırken, tırnak büyümesi de zaten devam eder. Burada İlk anda  iyileşme görülmeyebilir. Tamamen büyüyen yeni tırnakta iyileşme görülür. Enfeksiyonu tamamen temizlemek için en az 4 ay süre gerekebilir. Düzenli olarak kullanılması gereken ilaçlar kesinlikle hastanın disiplinine bağlı olmaktadır.

İlaçlı oje: Antifungal oje olarak adlandırılan ilaç da bu konuda önemli bir tedavi şeklidir. Bu oje enfekte olmuş ayak tırnaklarına ve çevresindeki dokuya günde bir kez sürülerek uygulanır. Yedi gün sonra, sürülen bütün bölge alkolle temizlenir ve tekrar uygulama yapılmaya başlanır. Bu tip ojelerin bir yıl süreyle günlük olarak kullanılması gerekebilir.

İlaçlı tırnak kremi: Enfeksiyon yaşayan ayak tırnaklarına antifungal krem reçete edebiliriz. Bu tür kremler tırnak inceltildikten sonra daha fazla etki edebilir. Önce kalınlaşan tırnakları inceltmek için, üre içeren bir losyon öneriyoruz ya da törpü veya buna benzer özel bir aletle kendimiz uygulama yaparak tırnak inceltme işlemini yapıyoruz. 

Tırnağa cerrahi müdahale: Bazı ileri tırnak mantarı enfeksiyonu durumlarında  önereceğimiz antifungal ilacı doğrudan tırnak altındaki enfeksiyonlu kaynak bölgesine uygulamak istiyoruz. Bu nedenle tırnağın geçici olarak hafif şekilde çıkartılmasını istiyoruz. Tırnağın altına enfeksiyonun en dibine kadar inerek ilacı direk buraya bırakıyoruz. Bunlar çok ileri vakalardır ama çok da görülmektedir. Çünkü bazı tırnak mantarı enfeksiyonları çok ciddidir ve ilaçlara cevap vermez. Enfeksiyon şiddetli veya aşırı derecede ağrılıysa, kalıcı olarak tırnağın alınmasını da önerebiliriz. Bu tip operasyonlar, ilgili uzman hekim tarafından yapılmaktadır. Podologlar olarak İlgili uzman hekimin teşhisine bağlı olarak yapılan cerrahi operasyon sonrasında destekleyici topical ürün ve Medikal Bakımlar ile tedaviye destek olmaktayız.