Farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkan çatlak topuklar ayak sağlığı ile ilgili olarak tedavi edilmesi gereken sorunlardan biri olarak biliniyor. Eğer çatlak topuklar zamanında tedavi edilmezse bu bölgede bulunmakta olan damarlar aracılığı ile mikroorganizmaların çatlaklar içerisinden vücuda ulaşma ve enfeksiyona neden olma riski taşıdığından tehlikeli durumlar söz konusu olabiliyor. Estetik olarak kötü bir görüntüye neden olan topuk çatlakları ayak tabanında acı oluşması sonucunu da doğurabiliyor. Topuk çatlaklarını giderebilmek için öncelikle bu soruna neden olan durumların ortadan kaldırılması gerekiyor.
Çatlak Topuk Nedir?
En temel şekliyle topuk ve çevresinde oluşan küçük yarıklar olarak tanımlanan ve bir sağlık problemi olan topuk çatlakları oluşturduğu kötü görüntü nedeniyle de bu sorunu yaşayan kişide rahatsızlık hissi oluşturabiliyor. Topuklardaki çatlaklar şişkin, kuru ve yağ eksikliği bulunmakta olan nasır tabakaları nedeni ile oluşuyor. Kuru cilt yapısına sahip olan kişilerde çatlak topuk sorunu oluşma riski daha fazla oluyor. Bununla birlikte yaşlanma sonucunda da cildin elastikiyetini ve nemini kaybetmesi durumunda çatlak topuk daha sık görülebiliyor. Ayrıca yine bu bölgede bulunmakta olan açık sinir uçları nedeni ile çok fazla ağrı hissedilmesi durumu da ortaya çıkabiliyor.
Çatlak Topuk Nasıl Oluşur?
Öncelikle topuk bölgesinde nasırlanma ile başlayan topuk çatlaklarında ayak üzerindeki basınç ve baskının artmasıyla ayak tabanı genişliyor, buna bağlı olarak da nasırlar çatlıyor. Herkeste görülebilen çatlak topuk probleminde ayaktaki basınç ve baskı hali hali hazırda kuru durumda bulunan ve nemlendirilmeyen topukların parçalanarak çatlamasına neden oluyor. Ayak kopuğunda kaşıntılara, topuk derisinde dökülmelere ve derinin sertleşmesi sonucunda topuk renginin değişmesine neden olan topuk çatlakları deride kanamalara da yol açabiliyor.
Topuk çatlakları mevsimsel şartlara, uzun süreyle ayakta durmaya, tiroid, vitamin eksikliğine, diyabete, aşırı kuru cilt yapısına, egzamaya ve mantar gibi hastalıklara bağlı olarak oluşabiliyor. Çok sıcak su ile duş almak, ciltte kuruluk yaratan sabunları kullanmak, çok ince tabanlı ve ortopedik özelliklere sahip olmayan ayakkabılar ve sandaletler giymek, topuklu ayakkabıları sıklıkla tercih etmek ve dolaşım rahatsızlıkları topuklardaki çatlamaların diğer nedenleri arasında sayılabiliyor. Yaz aylarında sıcak ve kuru havanın etkilerinin yanı sıra terlik ve sandalet giyiminin ağırlık kazanması da çatlak oluşumunu hızlandıran nedenler arasında yer alıyor.
Çatlak Topuk Belirtileri Nelerdir?
Ayak topuklarında yavaştan oluşmaya başlayan sert görünüm ilk aşamada pek çok kişi tarafından önemsenmese de aslında son derece kötü bir görüntüye neden olabiliyor. Bu nedenle ilk belirtiler görülmeye başlandığı zaman topuklardaki çatlakların tedavi edilmeye başlanması gerekiyor. Ayak topuklarında kaşıntı, kanama, pul pul dökülme ve kızarıklık gibi belirtilerin ortaya çıkması topukta oluşmaya başlayan sağlık problemlerinin habercileri olarak kabul ediliyor. Bu aşamadan itibaren düzenli olarak nemlendirme ve bakım uygulamalarına başlanması gerekiyor.
Çatlak Topuk Çeşitleri Nelerdir?
Topuklardaki çatlaklar hafif düzey ve ileri düzey olmak üzere ortaya çıkıyor. Hafif düzeydeki çatlaklar kişinin kendisi tarafından basit yöntemlerle tedavi edilebiliyor. Ancak bu aşamada tedavi sağlanmaması, çatlakların ilerlemesi ya da ileri düzeyde risk taşıyan çatlakların olması durumunda bir uzmana başvurulması ve acilen tedaviye başlanması öneriliyor.
Çatlamış Topuklara Ne İyi Gelir?
Etkili nemlendiricilerin uygulanması topuk çatlaklarında akla gelen ilk tedavi yöntemi oluyor. Topuklarda oluşan çatlaklar iyi nemlendirilmediği takdirde acıya ve kanamalara neden olabiliyor. Bu nedenle topuklarda çatlaklar oluşmadan önce nemlendirmek ve hatta duştan sonra tüm vücudu nemlendirmek faydalı olabiliyor.
Limon asidik özelliği nedeniyle topuktaki mikropları önlediğinden topuk tedavisinde önemli bir etki sağlayabiliyor. Ilık suyla birlikte limon suyu topuklara sürülüp 15 dakika kadar sonra yıkanarak çatlaklara karşı etkili bir önlem alınması söz konusu olabiliyor.
Vazelin de topuk çatlaklarına karşı alternatif nemlendiricilerden biri olarak kabul ediliyor. Hem uygun fiyatlı hem de etkili bir ürün olan vazelin iyi nemlendirme özelliğinden dolayı sıklıkla tercih ediliyor. Düzenli kullanımda da büyük ölçüde faydası görülebiliyor. Aloe vera jelleri her gece yatmadan önce topuklara sürmek, içerdiği E ve C vitamininden dolayı daha ileri boyutlardaki topuk çatlaklarında dahi fayda sağlıyor. Ayrıca çatlayan ve kanayan yaraların hızlı bir şekilde iyileşmesinde aloe vera jelleri önemli rol oynuyor.
Karbonat vücuttaki ölü derilerin yok edilmesinde etkili bir ürün olup masaj yapılarak on dakika süreyle topuklara uygulandığında gözle görülür sonuçlar alınabiliyor.
Çatlak Topuk Nedeniyle Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Topuk çatlakları zamanında tedavi edilmediğinde bacak enfeksiyonlarına ve kanamalı durumlara neden olabiliyor. Özellikle tiroid ve şeker hastalığı gibi metabolik sorunları olan hastalarda ciddi risklere yol açabiliyor. Ayak tabanında oluşan ve tedavi edilmeyen açık yara mantar bulaşıp vücuda yayılması durumunu ortaya çıkarabiliyor. Bu nedenle başlangıç aşamasında evde kişinin kendi kendine uyguladığı yöntemlerle üstesinden gelemediği topuk çatlakları sorunlarında vakit geçirmeden bir uzmanın yardımının alınması gerekiyor.
Çatlak Topuk Önlenebilir Mi?
Topuklarda oluşan çatlaklar ayaklara uygulanan düzenli bakıma bağlı olarak önlenebiliyor. Dengeli beslenme ve bol su tüketimi de topuk çatlaklarının önlenmesinde rol oynayabiliyor. Topuğu saran kapalı ayakkabılar girilmesi de topuklarda çatlak oluşumunu engelleyen etkenlerden biri olarak kabul ediliyor. Topuklarda çatlakların önlenebilmesi için cildin elastikiyetini, nem oranını ve hijyenini artıracak nemlendiricilerden ve temizleyicilerden faydalanılabiliyor. Ayrıca kalsiyum, çinko ve demir yönünden zengin gıdaların tüketilmesi de cilt sağlığı üzerinde yararlı oluyor.
Çatlak Topuk Nasıl Teşhis Edilir?
Topuklardaki çatlakların teşhisinde ilk aşamayı hastanın şikayetlerinin kapsamlı bir şekilde dinlenmesi oluşturuyor. Kişinin obezite, diyabet, tiroid gibi hastalıkları varsa bu hastalıkların çatlak topuk oluşumuna etkisi doktor tarafından detaylı bir şekilde değerlendiriliyor. Gerekli durumlarda öncelikle altta yatan hastalıkların tedavisi sağlanıyor. Fiziksel muayene esnasında doktor topuk çatlaklarının kapladığı bölgeyi ve çatlakların derinliğini dikkatle inceliyor. Herhangi bir yaranın ve minimal kanamanın varlığını araştırıyor. Kısa bir fiziksel muayenenin ardından teşhis koyuluyor ve tedavi süreci planlanıyor.
Çatlak Topuk Nasıl Tedavi Edilir?
Topuklarda oluşan çatlakları tedavi edebilmek için öncelikle ciltteki kuruluğun önlenip tedavi edilmesi gerekiyor. Hastaların büyük bir çoğunluğu genellikle belirli bir ölçüde topuk çatlakları geliştikten sonra doktora başvuruda bulunuyorlar. Topuk çatlamasının nedenlerinden olan cilt kuruluğunun önlenmesi için topuk derisini yumuşatma özelliği olan pek çok farklı krem kullanılabiliyor. Su tutan ve derinin sert dış katmanını gevşetip soyan aynı zamanda keratolitik etkisi yüksek olan kremler ve hazır formüller de çatlak topuk tedavilerinde kullanılıyor.
Çatlak topuk tedavisinde en sık kullanımın % 10 üre içeren kremler olduğu biliniyor. Eğer kişide şiddetli çatlaklar bulunuyorsa % 25 gibi yüksek üre içeriğine sahip kremler de kullanılabiliyor.
Çatlak Topukların Tedavi Süreci
Üre bazlı kremlerin ya da doktorun uygun gördüğü diğer ilaçların kullanılması sonucunda hastanın topuk çatlaklarına bağlı olarak oluşan ağrısının ve cilt kuruluğunun ortadan kaldırılıp topuk derisinin sağlıklı bir cilt görünümüne ulaşması yaklaşık 4 haftalık bir süre içerisinde gerçekleşiyor.