Topuk Çatlağı Nasıl Geçer?

Topuklardaki çatlaklar genellikle kseroz yani kuru cilt dolayısıyla ortaya çıkar. Topuk çevresindeki cilt kalın olduğunda sorun daha farklı bir şekilde gelişebilir. Pek çok kişi bu topuklardaki çatlaklardan kozmetik olarak rahatsızlık duyarlar. Diğer yandan çatlakların derinleşmesi halinde ayakta durmak kişinin canının acımasına ve kanamalara neden olabilir. Hatta ciddi vakalarla enfeksiyon riski doğabilir.

Topuk çatlakları, topuğun altındaki deri sertleşip kuruduğunda ortaya çıkar. Cildin pul pul veya kabuklu hale geldiği de topuk çatlaklarında görülen bir durumdur. Cilt çok kuruduğunda topuk çatlaklarının oluşması riski çok fazladır.

Pek çok insan ayağa kalktığında topuklarının arkasına basınç uygulandığı için topuklardaki kuru cilt nasırlı bir hal alır. Nasırlar genellikle topuğun arkasında gelişir, sarı ya da koyu kahverengi olabilir. Topuklara ağırlık ve basınç uygulandığında eğer cilt zaten kuruysa, bu durum küçük çatlaklara neden olabilir. ‌

Çatlaklar topuklarda genellikle küçük boyutlarda başlar ve zamanla büyüyüp derinleşmesi söz konusu olur. Bu, topuk çatlaklarının ağrıya ve kanamaya neden olabileceği zamandır. Ağrı genellikle oturunca ve ağırlık ayaklardan alındığında kaybolur.

Topuk çatlakları herkeste olabilir, ancak bazı insanların riski daha yüksektir. Risk faktörleri ve ilgili koşullar şu şekilde sıralanabilir:

• Obezite,
• Diyabet,
• Sedef hastalığı,
• Egzama,
• Sert yüzeylerde uzun süre ayakta durma ya da yürüme,
• Tiroid problemleri,
• Bazı vitamin ve besin eksiklikleri,
• Genetik yatkınlık,
• Östrojen eksikliği,
• Periferik nöropati.

Topuk Çatlakları Nasıl Önlenir?

Topuk çatlaklarının önlenmesi için uygulanabilecek bazı önemli noktalar vardır. Topuk çatlakları genellikle cilt kuruduğunda ortaya çıktığı için ayak bakımına gereken özen gösterilmelidir. Ayakların ihtiyacı olan nemin sağlanması için ayaklara her gün düzenli olarak nemlendirici krem ya da losyon uygulanmalıdır. Optimum fayda sağlanması için bu işlem duş sonrası yapılmalıdır.

Haftada en az bir kez topular ponza taşıyla nazikçe törpülenmelidir. Bu sayede topuklardaki kuru, pul pul dökülmüş deriyi gidermek mümkün olur. Topukları törpülemek aynı zamanda ciltteki kalın nasır katmanlarının ve kuru derinin giderilmesine yardımcı olur. Bu sayede cilt uygulanan nemlendiriciyi daha iyi emer ve kuruluk sorunu yaşanmaz. Cilt tamamen kuruduğunda en etkili yöntem topukları törpülemektir.

Topuk çatlakları söz konusu olduğunda ne giyildiği de önem kazanan bir faktördür. Sandalet ve parmak arası terlik gibi topukları açıkta bırakan ayakkabı ve terlikler topuklardaki çatlakların kötüleşmesine neden olabilir. Uzun süreler boyunca sert zemin üzerinde ayakta duruluyorsa uygun taban özeliklerine sahip ayakkabılar tercih edilmelidir. Ayaklar her gün düzenli olarak nemlendirilmeli ve kremin ayaklarda kalması için çorap giyilmelidir.

Topuk Çatlaklarının Tedavisi

Topuk çatlakları pek çok kişi tarafından çok önemsenmese ve çoğu ciddi komplikasyonlara neden olmasa da bu komplikasyonlara neden olmayacağı anlamına gelmez. Topuklar ağrıyacak ve kanayacak kadar çatladıysa kişinin enfeksiyon kapması riski vardır. Bu enfeksiyonlar özellikle diyabetli ya da bağışık sistemi sorunları yaşayan kişiler için büyük bir tehlike olabilir.

Topuk çatlaklarını gidermek için pek çok kişide evde uygulanan yöntemler yeterli olur. Topuk çatlakları olan kişiler ayaklarını günde iki kez nemlendirmelidir. İçinde cildi yumuşatma özeliğine sahip bileşenler bulunan yoğun yapılı kremler tercih edilmelidir. Üre, salisilik asit, alfa-hidroksi asit ve sakarat izomerat (pentavitin) gibi bileşenler ölü derinin temizlenmesi için cildin yumuşatılmasına yardımcı olur.

Her gün yatmadan önce ayakların ılık, sabunlu suda ıslatılması tamamen kuruduktan sonra ise ölü derilerin tamamen temizlenmesi için topuklar nazikçe ovulmalıdır. Daha sonra ayaklara vazelin ya da yağ bazlı kremler sürülmeli bir çift ince çorap giyilmelidir.

Evde uygulanabilecek bu bakımların yeterli gelmemesi durumunda mutlaka bu alanda uzman bir doktora başvurulmalıdır. Uzman doktorlar daha fazla ağrıya ve kanamaya neden olmadan ölü derinin uzaklaştırılmasını sağlayabilirler. 

Topuk Çatlağı Olanlar Bu Noktalara Dikkat

Topuk çatlakları  şişkin, kuru ve yağ eksikliği olan nasır tabakalarına bağlı olarak oluşur. Kuru cilt tipine sahip olan kişilerde çatlak topuk riski daha fazladır. Ayrıca yaş almaya bağlı olarak cilt elastikiyetini ve nemini kaybettiğinden çatlak topuk daha sık görülmeye başlar.

Topuk çatlaklarının tedavisinde ilk olarak fazlalık halindeki nasırlaşmış tabaka dikkatlice alınmalı ve basınç azaltılmalıdır. Düzenli bakım yapılarak topuk çatlağı tedavisini gerçekleştirmek mümkündür. Düzenli nemlendirici kullanmak çatlak bakımında önemli bir role sahiptir. Bilinenin aksine vazelin içeren yağlı kremler nemlendirmek yerine su bazlı ve az miktarda üre içeren kremlerin çatlak bakımında tercih edilmesi önemli ölçüde fayda sağlayabilir.

Çatlakların tedavi edilmemesi halinde çatlakların bulunduğu bölgedeki damarlar yoluyla mikroorganizmaların çatlaklardan vücudun içine ulaşması ve enfeksiyona neden olması riski önemli bir risk haline gelebilir. Ayrıca burada bulunan açık sinir uçları dolayısıyla çok daha fazla ağrı hissedilmesi söz konusu olabilir.

Yaz aylarında sıcak ve kuru hava, terlik ve sandalet giyilmesi gibi faktörler topuklardaki çatlak oluşumunu hızlandıran etkenler olarak ön plana çıkabilir. Düzenli bakım sayesinde çatlakların engellenmesi mümkündür.