Ayak Bakımı Nasıl Olmalıdır?
Vücudun tüm yükünü gün boyunca taşıyan ayakların bakımına her yaş grubundaki bireyler tarafından gereken özenin gösterilmesi önemli bir zorunluluk olarak kabul edilir. Bu yüzden pedikür işlemleri farklı yerlerde uygulanana bir işlem olmasına karşın bu alanda deneyimli uzmanlar tarafından gerçekleştirilmeyen ayak bakım işlemleri farklı sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Medikal ayak bakımı uygulamalarında ise ayak bakımına başlanmadan önce ayağın muayenesi tamamlanır. Kişinin ayağı ile ilgili şikayetleri dinlenir ve mevcut sağlık durumunun yanı sıra günlük hayatı ile ilgili de sorular sorulup bilgi sahibi olunur. Kullanılan ayakkabılar kontrol edilir. Basış bozukluğu ya da deformite tespit edildiği durumlarda kişi bası analizine yönlendirilir. Ortopedik tabanlığa ihtiyaç duyup duymadığı değerlendirildikten sonra uygun bir tedavi planı çıkarılır.
Medikal ayak bakımı uygulamalarında kuru sistem kullanılarak steril aletler ile tırnaklar doğru bir şekilde kesilir. Ölü dokunun kesilmesi sırasında hiçbir şekilde canlı dokuya dokunulmaz. Zaman içinde değişime uğraması sonucunda ayaklarda; batık, siğil, terleme, kemik ve eklem deformasyonları, nasır, tırnak ya da deri mantarı ve koku şikayetleri ortaya çıkması söz konusu olabilir. Düzenli olarak yapılan medikal ayak bakımı uygulamaları kapsamında bu sorunların ciddi boyutlara ulaşmadan çözümlenmesi mümkündür.
Kuaförlerde ya da pedikür salonlarında kullanıllan ekipmanlar genellikle gerekli standartlarda sterilize edilemez ve yalnızca dezenfekte edilmeleri sağlanır. Dezenfeksiyon işleminde sadece mikroorganizmalar inaktif hale gelir. Sterilizasyon işleminde ise tek bir canlı mikroorganizma dahi kalmamasını sağlamak mümkündür. Podologlar tarafından gerçekleştirilen medikal ayak bakımı uygulamalarında kullanılmakta olan ekipmanlar ameliyathane ortamında kullanılan aletler ile aynı standartlarda sterilize edilir ve tek tek paketlenir. Sterilizasyonun tam olarak yapılamaması halinde pedikür işlemi sırasında kişiye siğil, hepatit B, hepatit C, HIV ve mantar gibi enfeksiyonların bulaşması riski vardır.
Medikal ayak bakımı sırasında yapılan pedikür işlemlerinde kuru cihazlar kullanılır. Yalnızca ölü deriler alınır ve canlı dokuya dokunulmaz. Medikal ayak bakımı işlemlerinin periyodik olarak ayda bir kez yapılması genellikle yeterlidir. Medikal ayak bakımı işlemleri esnasında podologlar tarafından tamamen ayak ve tırnak anatomisine uygun tedaviler uygulanmaya özen gösterilir.
Ayak Bakımı Neden Önemlidir?
Temizlik her konuda olduğu gibi ayak sağlığı ve bakımı konusunda da çok önemlidir. Özellikle uzun saatler boyunca ayakları ayakkabı ve çorap içinde kalan insanlarda ayakların nemli kalması sık rastlanılan bir sorundur. Ortamda bulunan organizmaların da etkisiyle ayaklarda mantar başta olmak üzere pek çok farklı hastalık görülebilir. Ayaklar nemin yanı sıra çevredeki kirlere ve hastalıklara neden olabilen mikroorganizmalara en çok maruz kalan bölgelerin başında gelir. Bu yüzden ayakların temiz olması ve ayak bakımının düzenli olarak yapılması sağlık açısından çok önemlidir.
Ayakların sağlıklı ve bakımlı olması için ayaklar her gün sabunlu ılık suyla yıkanmalıdır. Çok sıcak ya da çok soğuk su ayak sağlığı için tercih edilmemelidir. Bunun nedeni çatlak ve buna bağlı olarak enfeksiyon oluşması riskini artırmalarıdır. Ayakların ılık suyla yıkanması hem ayak hijyenini sağlar hem kan akışını artırır. Kan akışı arttıkça ayak kanla daha fazla beslenmeye başlar ve bu da yumuşaklığın artması anlamına gelir.
Ayaklar özellikle parmaka raları ayak havlusuyla iyice kurulanmalıdır. Parmak aralarının sürekli nemli olması ve derinin nem nedeniyle beyazlaması durumunda pamuğa saf alkol sürülüp parmak aralarının bununla silinmesi fayda sağlayabilir. Neme uzun sürelerle maruz kalmak mantar oluşumu riskini artırabilir. Saf alkol ise mantar oluşumunu önler.
Ayaklara günde bir kez nemlendirici krem sürülmelidir. Bu sayede ayak tabanındaki sert deri yumuşar ve çatlak oluşumu önlenebilir. Diğer önemli nokta çorapların her gün değiştirilmesidir. %100 pamuklu ve gevşek lastikleri olan çoraplar tercih edilmelidir. Aynı çorabın birden fazla kez giyilmesi çoraptaki zararlı organizmaların sayısını artırabilir ve pis bir koku ortaya çıkabilir.
Ayak tabanında sertleşme oluşumunu önlemek için duş ya da banyo sırasında tabanlar kuru ayak törpüsüyle törpülenmelidir. Derisi çatlamış bölgeler varsa zarar görmemeleri açısından dikkatli olmak çok önemlidir. Aksi takdirde kanama ya da yaralanmalarla karşı karşıya kalınabilir. Bunun sonucunda herhangi bir kirli yere temas gibi durumlar sonucunda enfeksiyon ortaya çıkabilir.
Ayak temizliği çok önemli olsa da gereğinden fazlası ayakların zarar görmesine neden olabilir. Özellikle ponza taşı gibi ayak derisinin aşınmasına neden olabilecek uygulamaların sık yapılması ayak sağlığını korumadığı gibi zarar da verebilir.
Ayak bakımının önemli bir kısmı olan tırnak bakımı da özenle gerçekleştirilmelidir. Tırnaklar daha yumuşak oldukları banyo sonrası özel ayak tırnak makaslarıyla kesilmelidir. Tırnakları çok kısa kesmemeye ve doğal çizgisini takip etmeye özen gösterilmelidir.
Ayak bakımı ve temizliği konusunda gereken uzmanlığa ve deneyime sahip olmayan kişilerin yapacağı bilinçsiz uygulamalar da ayak sağlığına zarar verebilir. Bu nedenle doğru ayak bakımı hakkında bilgi sahibi olmak ve ayak sağlığını koruyacak doğru adımları atmak için uzman podologlar ile iletişime geçilmelidir.