Tırnak Mantarı Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Pek çok insan hayatının bir döneminde tırnak mantarı sorunu ile karşı karşıya kalabiliyor. Tırnak mantarı genellikle kişisel temizliğin ve hijyenin aksatıldığı dönemlerde ortaya çıkabiliyor. El ve ayak tırnak sağlığını olumsu yönde etkileyen tırnak mantarı kozmetik olarak da rahatsız edici bir görünüme yol açabiliyor. Kötü kokulara sebep olabildiği gibi günlük yaşamda kişinin kendi görünümünden hoşnut olmamasına da neden olabiliyor. Bu nedenle tırnak mantarının tedavisinin en kısa sürede tamamlanması gerekiyor.

Hem ellerde hem de ayaklarda oluşan tırnak mantarı her yaş grubundan insanda meydana gelebiliyor. Bulaşıcı özellikteki tırnak mantarı son derece hızlı bir şekilde yayılabiliyor. Sağlıklı ve normal bireylerde tırnak mantarı, çoğunlukla ıslak ve nemli ortamlardaki mantarlar nedeniyle oluşuyor. Duşlar, soyunma kabinleri, spor salonları, hamamlar ve yüzme havuzları gibi ortak kullanım alanları mantarların yoğun olarak bulaşabileceği yerler arasında bulunuyor. Ayrıca tırnakta bulunan çatlaklardan ya da kesiklerden de mantar bulaşması söz konusu olabiliyor. 

Tırnak Mantarı Belirtileri Nelerdir?

Tırnak mantarı nedeniyle enfekte olan tırnaklar çoğunlukla normal tırnaklara oranla daha kalın oluyor ve daha düzensiz bir şekilde uzuyor. Kenarlarında kırıklar ve kıvrılmalar görülebiliyor. Ayrıca, tırnaklar kesilmeye çalışıldığı zaman ise düzensiz şekilde kırılmalar söz konusu olabiliyor. Mantarlı tırnaklarda çoğunlukla renk değişiklikleri oluşmaya başlıyor. Tırnak sağlıklı tırnak görünümünden uzaklaşıyor. Kahverengimsi, sarımsı ve yeşilimsi bir görünüm alabiliyor. Cilt mantardan etkilendiği takdirde ciltte iltihaplanmalar oluşabiliyor. Bazı durumlarda tırnaklarda beyaz noktalar oluşuyor ve bu noktalar zaman içerisinde büyüyebiliyor. Eğer hastalığın tedavisi geciktirilir ve tırnak mantarı ilerlemeye devam ederse tırnak ve deri arasında iltihaplanmalar oluşabiliyor. Zamanla pis kokulu akıntılar meydana geliyor. İltihap daha da büyürse tırnak etten ayrılıp düşebiliyor. 

Tırnak Mantarı Neden Oluşur?

Tırnak mantarı pek çok farklı nedenden dolayı ortaya çıkabiliyor. Her yaş grubunda görülebilse de tırnak mantarı genellikle yaşlılarda daha sık görülüyor. İnsanların yaşlanması ile birlikte tırnaklar da yaşlanıyor, daha kırılgan ve kuru bir hale bürünebiliyorlar. Bu sebepten dolayı oluşan çatlaklar ve zedelenmeler yüzünden mantarlar tırnaklara daha kolay nüfuz edebiliyor. Yaşlanma ile birlikte el ve ayaklardaki kan dolaşımı azalıyor. Bağışıklık sistemi zayıflayınca tırnaklar mantarlara karşı çok daha savunmasız bir hale gelmiş oluyor. Tırnak mantarının bir bireyden, sağlıklı bir başka bireye doğrudan bulaşması çok küçük bir ihtimal olarak kabul ediliyor. Bununla birlikte ortak kullanım alanlarının çokça kullanılması bu olasılığı artırıyor. Çok fazla terlemenin de mantar oluşumunun artmasında etkili olduğu biliniyor. Yüzme havuzları, spor salonları, duşlar ve hamamlar gibi ortak kullanım alanlarında çıplak ayakla yürünmesi mantar bulaşma riskini artırıyor. Diyabet hastaları da bağışıklık sistemlerinin daha zayıf olması nedeniyle mantar enfeksiyonu ile daha sık karşılaşabiliyorlar. 

Tırnak Mantarı Nasıl Tedavi Edilir?

Tırnak mantarı tedavisinde ilk seçenek olarak oral antifungal ilaçların kullanılması tercih edilebiliyor. Enfeksiyonun ortadan kaldırılmasında diğer ilaçlara göre daha başarılı olması nedeniyle oral antifungal ilaçlar ilk olarak kullanılıyorlar. Yeni çıkan tırnağın sağlıklı bir şekilde büyümesine ve tırnaktan mantarın zaman içerisinde atılmasına yardımcı olan oral antifungal ilaçların kullanıldığı tedavi yaklaşık 12 hafta boyunca sürüyor. Ancak, bu tür ilaçların deri dökülmesi ve karaciğer hasarı gibi ciddi yan etkileri olduğundan, kullanım esnasında hastaların sürekli kontrol altında tutulması gerekiyor. 

Tırnak mantarı tedavisinde kullanılan yöntemler arasında tırnak mantarı kremi de yer alıyor. Tırnak mantarı kremi, tırnakların ıslatılmasının ardından uygulanıyor. Krem uygulanmadan önce tırnağın üst kısmının biraz kazınması durumunda krem, alttaki mantarlı dokuya daha kolay ulaşıyor ve tedavi daha etkili bir şekilde gerçekleşebiliyor. 

Bunların dışında tırnak mantarı tedavisinde siklopiroks adı verilen ilaçlı bir oje de kullanılabiliyor. Bu yöntemde, oje günde bir kez olacak şekilde enfekte olmuş tırnağa ve bölgeye uygulanıyor. Bir haftalık kullanımın ardından üst katmanlar temizleniyor ve tedaviye aynı şekilde devam ediliyor. Bu sayede mantarlı dokunun vücuttan yavaş yavaş uzaklaştırılması söz konusu oluyor. Eğer hastalık çok ilerlerse tırnak çıkarma ameliyatının uygulanması ihtiyacı da doğabiliyor.

Tırnak Mantarını Nasıl Önlersiniz?

Mantardan korunmak için öncelikle hijyene dikkat edilmesi gerekiyor. Ellerin ve ayakların her gün su ve sabun ile yıkanması, durulandıktan sonra da ayak parmaklarının arasının iyice kurulanması gerekiyor. Terletmeyen çoraplar giyilmesi eğer ayaklar çok terliyorsa çorapların sık sık değiştirilmesi tırnak mantarı oluşumunu engelleyen etkenler arasında yer alıyor. Tırnak çevresindeki cilde zarar verilmesi durumunda mikroplar cilde ve tırnaklara erişebildiğinden bu konuda dikkatli olunması öneriliyor. Duş, soyunma odası ve havuz gibi ortak kullanım alanları tırnak mantarının yaygın olduğu alanlar olduğundan bu tür yerlerde sandalet ya da ayakkabı kullanımına özen gösterilmesi gerekiyor. Manikür ve pedikür işlemleri yaptırılırken kişinin kendine ait aletleri kullanması eğer bu mümkün değilse manikür ve pedikür yaptırdığı yerin aletleri gerekli şekilde sterilize ettiğinden emin olması uzmanların önerileri arasında yer alıyor.