Tırnak Çökmesi Neden Olur?
Tırnak sağlığı beslenme başta olmak üzere pek çok farklı faktörden etkilenir. Vücudun ihtiyaç duyduğu besinlerin alınmadığı durumlarda tırnaklarda sarı renkler oluşması ve zaman içinde çökmeler meydana gelmesi mümkündür. Buna ek olarak birtakım hastalıklar, fiziksel ve sert darbeler ile birikte herhangi bir nedene bağlı görülen tırnak çökmeleri ve çeşitli tırnak sorunlarına neden olabilir.
Tırnaklarda ortaya çıkan sorunların bazı hastalıkların habercisi olma ihtimalini de göz ardı etmemek çok önemlidir. Bu belirtiler arasında tırnakta sararma, ayrılma, delik ya da çukur bir görünüm sayılabilir.
Tırnak Nedir?
İnsanlarda ve omurgalı pek çok hayvanda parmak uçlarının dış kısımlarını keratin adı verilen sert bir protein ile örten tabaka tırnak olarak adlandırılır. Tırnaklar parmakların uç kısımlarında ve dış yüzeylerinde bulunur. Cisimlerin tutulmasını kolaylaştırmasının yanı sıra parmak uçlarına da destek sağlar.
El tırnaklarının uzama hızı ayak tırnaklarına göre daha fazladır. Tırnakların uzama hızı mevsimsel ve kalıtsal etkenlere göre kişi özelinde değişebilir. Tırnaklar esasen pembe ve tonlarındadır. Karbondioksit alımı, çok fazla deterjan kullanılması ve sigara içilmesi gibi faktörler renk değişikliklerine neden olabilir.
Tırnaklar Neden Kırılır?
Tırnakların kolay kırılmasına ve yıpranmasına neden olan temel etken çevresel faktörlerdir. Tırnakların sürekli ıslak kalması, aseton gibi kimyasal maddelerin sık kullanılması, sıklıkla manikür yaptırılması, tırnakların çok kısa kesilmesi ya da çok fazla uzatılması bu faktörler arasında sıralanabilir. Buna ek olarak bazı hastalıkların tırnaklarda kırılma ve şekil bozukluğuna neden olması riski vardır. Tiroid hastalıkları, kansızlık, vitamin eksikliği, tırnak çevresindeki sedef hastalığı ya da egzama tırnakların bozulmasına neden olabilir.
Tırnak hastalıkları tırnak plağında, tırnak yatağında, tırnak çevresi dokularında ve tırnak üzerinde yarım ay şeklindeki açık renkli alanda ortaya çıkabilir. Tırnak hastalıkları yerleşim yerlerine ve belirtilerine göre sınıflandırılabilir:
- Çomak parmak: Tırnak eğiminde artma ve tırnağın uç kısmındaki dokuda büyüme ile karakterizedir.
- Kaşık tırnak: Tırnağın gövde kısmında çukurumsu yapı meydana gelir ve tırnağın incelmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalık olma özelliğine sahiptir.
- Kerpeten tırnak: Tırnağın içe doğru döndüğü ve zaman içinde rulo hale geldiği bir tırnak hastalığıdır. Tırnağın kenarlara doğru batmasıyla ortaya çıkan yapı sedef hastalığı, kemikte oluşan tümörler ve dar ayakkabı kullanımından kaynaklanabilir.
- Tırnak mantarı: Tırnak plağında kalınlaşma ve sarı-kahverengi renk değişimi ile kendini gösterir. El ve ayak tırnaklarında kendini gösterir. Mantarlar derinin dış tabakası keratine yerleşip burada yaşamaya başlamakla birlikte tırnak gibi sert keratinin içine girmeleri de mümkündür. Bu durumda tırnakta mantar enfeksiyonu oluşur. Enfekte olan tırnak sarımsı beyaz bir renk almasının yanı sıra kalınlaşmaya ve ufalanmaya başlar. Seyrek olmakla birlikte tırnak üzerinde beyaz lekeler ve çizgiler görülebilir.
- Tırnak batması: Tırnakların yanlış kesilmesinden kaynaklanan bir durumdur. Tırnaklar çok derin kesilmemelidir. Ayrıca kavisli değil düz kesmeye özen gösterilmelidir. Tırnak batma sorununun tedavisinde en önemli adım tırnağın doğru kesilmesidir. Dar ve sivri burunlu ayakkabılar giymek, tırnakları çok kısa kesmek ve yanlış pedikür uygulamaları tırnak batmalarına neden olabilir. Tırnak batmasında tırnakların yan kenarları kıvrılıp cildin içine girer ve batan tırnağın çevresi kızarır. Sürekli tırnak batmasını enfeksiyonlar izleyebilir. Tırnak batması tedavisinden önce aktif enfeksiyon varsa öncelikle enfeksiyonun tedavisi gerekir. Hafif dereceli tırnak batmalarında tırnağın batan kısımdan ayrılmasını sağlayan gazlı bez kullanımı gibi uygulamalar kişinin konforunu sağlayabilir.
Tırnak Yüzeyinde Dalgalanma Neden Olur?
Tırnak yüzeyinde biçim farklılıkları olması kişinin sağlığı hakkında önemli ipuçları verebilir. Yetersiz beslenme ve yaş alma gibi nedenlere bağlı olarak ortaya çıkması olası tırnak dalgalanmalarının altında tiroit bezi ve böbrek hastalıkları gibi ciddi sorunlar olması riski de vardır. Bu tür durumlarda yapılması gereken doktora başvurmak ve tırnaklardaki değişikliklerin altında yatan nedenin tespit edilmesini sağlamaktır.
Tırnaklar canlı cilt hücreleri tarafından oluşturulur. Bundan dolayı cilt kuruluğu ve egzama gibi cilt problemleri tırnaklarda çizgilere neden olabilir. Buna ek olarak protein, kalsiyum, çinko ve A vitamini gibi vitamin ve mineral eksiklikleri tırnak yüzeyinde dalgalanmalara yol açabilir. Tırnakta çizgi ve dalgalanmalar görülmesinin en önemli nedenleri arasında ilk sırada yaşlılık gelir. İlerleyen yaşla birlikte tırnaklarda çizgiler meydana gelmesi doğal bir süreç olarak değerlendirilir.
Tırnak yüzeyindeki dalgalanmanın nedenleri;
- Sedef hastalığı,
- Mantar enfeksiyonu,
- Kansızlık,
- Yaş alma,
- Böbrek hastalıkları,
- Tiroit hastalığı,
- Yetersiz beslenme,
- Tırnak dibi iltihabı,
- Cilt kuruluğu ve egzama,
- Şeker hastalığı,
- A vitamini, B12 vitamini, D vitamini, biotin, çinko ve kalsiyum eksiklikleri şeklinde sıralanabilir.
Tırnak yüzeyindeki dalgalanma farklı nedenlerden kaynaklanabildiği için tırnak dalgalanmasına yönelik tedaviler de değişiklik gösterebilir. Tırnakların üst bölümünde ortaya çıkan dalgalanma sabun ve deterjan gibi temizlik ürünlerinin kullanımından kaynaklandığı takdirde kullanımlarınan ara verilmelidir. Eğer böyle bir durum söz konusu değilse vücuttaki B12 eksikliği, D vitamini eksikliği ve anemi gibi durumlar göz önüne alınarak gerekli takviyelerden faydalanılmalıdır.